Plants supporting the treatment of cardiovascular diseases
DOI:
https://doi.org/10.24917/25438832.6.10Keywords:
blood vessel and heart diseases, dietary supplements, herbal therapiesAbstract
Choroby układu sercowo-naczyniowego należą do grupy chorób cywilizacyjnych odpowiedzialnych za główną część zgonów na świecie. W leczeniu i zapobieganiu tym chorobom stosuje się liczne leki i preparaty, w tym zawierające substancje roślinne, po które szczególnie chętnie sięgają pacjenci we wczesnych stanach chorobowych. Na rynku obecnych jest wiele preparatów roślinnych dostępnych bez recepty. Celem opracowania było sporządzenie wykazu systematycznego roślin, które są stosowane powszechnie przez pacjentów przy leczeniu i suplementacji różnych schorzeń związanych z układem krwionośnym. Na podstawie 100 preparatów dostępnych w aptekach lub sklepach zielarskich bez recepty w Polsce sporządzono wykaz gatunków roślin, które scharakteryzowano pod kątem ich pochodzenia, rodzaju surowca zielarskiego, składów chemicznych
i właściwości leczniczych wykorzystywanych w chorobach krążenia. Sporządzony wykaz systematyczny obejmuje 65 gatunków, głównie roślin naczyniowych. Najbardziej powszechnym surowcem stosowanym w preparatach dostępnych na rynku jest Crataegus sp., Aesculus hippocastanum oraz Ruscus aculeatus. Większość odnotowanych tu roślin wykazuje działanie wazoprotekcyjne (np. Ginkgo biloba, Ophiogon japonicus, Ruscus aculeatus, Ribes nigrum), obniża ciśnienie tętnicze krwi (np. Aronia melanocarpa, Fucus vesiculosus, Passiflora incarnata), działa rozkurczająco (np. Leonurus cardiaca, Polygonum aviculare). Lista systematyczna obejmuje 23 gatunki roślin rodzimych dla Europy środkowej, natomiast substancje roślinne otrzymywane z 20 gatunków sprowadzane są różnych obszarów świata.
Downloads
Metrics
References
Abbas, T., Abbas, M., Jarad, A. (2020). Antibacterial activity and medical properties of Witch Hazel Hamamelis virginiana. Annals of Tropical Medicine and Public Health, 23(S11), SP231146. https://doi.org/10.36295/ASRO.2020.231146
Al Disi, S.S., Anwar, M.A., Eid, A.H. (2016). Anti-hypertensive herbs and their mechanisms of action: part I. Frontiers in Pharmacology, 6(323), 1–24.
Anwar, M.A., Al. Disi, S.S., Eid, A. (2016). Anti-hypertensive herbs and their mechanisms of action: part II. Frontiers in Pharmacology, 7(50), 1–25.
Bayan, L., Koulivand, P.H., Gorji, A. (2014). Garlic: a review of potential therapeutic effects. Avicenna Journal of Phytomedicine, 4(1), 1–14.
Beaglehole, R., Saracci, R., Panico S. (2001). Cardiovascular diseases: causes, surveillance and prevention. International Journal of Epidemiology, 30(Suppl. 1), 1–4, https://doi.org/10.1093/ije/30.suppl_1.S1
Bejček, J., Jurášek, M., Spiwok, V., Rimpelová, S. (2021). Quo vadis Cardiac Glycoside Research? Toxins, 13(5), 344. https://doi.org/10.3390/toxins13050344
Błach-Olszewska, Z., Dobryszycka, W., Kowal-Gierczak, B. (2014). Fitoterapia i leki roślinne (Phytotherapy and herbal medicines). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL. [In Polish]
Bohne, B., Dietze, P. (2008). Rośliny trujące: 170 gatunków roślin ozdobnych i dziko rosnących (Poisonous plants: 170 species of ornamental and wild plants). Warszawa: Wydawnictwo Bellona. [In Polish]
Broda, B., Mowszowicz, J. (2001). Przewodnik do oznaczania roślin leczniczych, trujących i użytkowych (Guide to the labeling of medicinal, poisonous and utility plants), VI ed. Warszawa: PZWL. [In Polish]
Brzeziński, T. (2014). Historia medycyny (History of Medicine), Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL. [In Polish]
Capasso, R., Izzo, A. A, Pinto, L., Bifulco, T., Vitobello, C., Mascolo, N. (2000). Phytotherapy and quality of herbal medicines. Fitoterapia, 71(Suppl 1), 58–65. https://doi.org/10.1016/S0367-326X(00)00173-8
de Souza, P., Gasparotto, J.A., Crestani, S., Alves Stefanello, M.E., Andrade Marques, M.C., da Silva-Santos, J.E., Leite Kassuya, C.A. (2011) Hypotensive mechanism of the extracts and artemet in isolated from Achillea millefolium L. (Asteraceae) in rats. Phytomedicine, 18, 819–825. https://doi.org/10.1016/j.phymed.2011.02.005
Easley, T., Horne, S. (2019). Zioła, które leczą. Nowoczesna roślinna apteka w twoim domu (Herbs that heal. A modern plant pharmacy in your home). Białystok: Wydawnictwo Kobiece. [In Polish]
Flora Polski – atlas-roślin.pl http://www.atlas-roslin.pl [version of the atlas 21.10.03; access: 2002-2021]. [In Polish]
Fecowicz, M., Możdżeń, K., Barabasz-Krasny, B., Stachurska-Swakoń, A. (2020). Allelopathic influence of medicinal plant Filipendula vulgaris Moench on germination process. Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, 48(4), 2032–2049. https://doi.org/10.15835/48412148
Górnicka, J. (2012). Choroby układu krążenia. Biblioteka Zdrowia (Cardiovascular disease. Health Library), Warszawa: Wydawnictwo Jerzy Mostowski. [In Polish]
Haque, S.E., Verma, R.K., Khan, V., Sharma S. (2015). Cactus grandiflorus: a homeopathic remedy for cardiac ailment. Indian Journal of Pharmacy and Pharmacology, 2(1),74–80.
Isah, T. (2015). Rethinking Ginkgo biloba L.: medicinal uses and conservation. Pharmacognosy Reviews, 9(18), 140–148. https://doi.org/10.4103/0973-7847.162137
Jeziorski, K.G. (2009). Pharmindex, brevier podręczny indeks leków (Pharmindex, a brevier reference medicine index). Warszawa: Wydawnictwo CMP Medica Sp. z o.o. [In Polish]
Johnson, P.D. (2003). Acerola (Malpighia glabra L., M. punicifolia L., M. emarginata D.C.): agriculture, production and nutrition. World Review of Nutrition and Dietetics, 91, 67–75. https://doi.org/10.1159/000069930
Khan, T., Ali, S., Qayyum, R., Hussain, I., Wahid, F., Shah, A.J. (2016). Intestinal and vascular smooth muscle relaxant effect of Viscum album explains its medicinal use in hyperactive gut disorders and hypertension. BMC Complementary and Alternative Medicine, 16, 251. https://doi.org/10.1186/s12906-016-1229-3
Kliszcz, A., Danel, A., Puła, J., Barabasz-Krasny, B., Możdżeń, K. (2021). Fleeting beauty – the world of plant fragrances and their application. Molecules, 26, 2473. https://doi.org/10.3390/molecules26092473
Kohlmünzer, S. (2010). Farmakognozja (Pharmacognosy), V ed. (reprint). Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL. [In Polish]
Krenn, L. (2002). Passionflower (Passiflora incarnata L.) – a reliable herbal sedative. Wiener Medizinische Wochenschrift, 152(15–16), 404–406. 10.1046/j.1563-258x.2002.02062.x
Länger, R., Stöger, E., Kubelka, W., Helliwell, K. (2017). Quality standards for herbal drugs and herbal drug preparations – appropriate or improvements necessary? Planta Medica, 84(6–07), 350–360. https://doi.org/10.1055/s-0043-118534.
Lewkowicz-Mosiej, T. (2017). Zioła w leczeniu chorób cywilizacyjnych (Herbs in the treatment of civilisation diseases). Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka. [In Polish]
Liperoti, R., Vetrano, D.L., Bernabei R., Onder G. (2017). Herbal medications in cardiovascular medicine. Journal of the American College of Cardiology, 69(9), 1188–1199. https://doi.org/10.1016/j.jacc.2016.11.078
Liu, C., Huang, Y. (2016). Chinese herbal medicine on cardiovascular diseases and the mechanisms of action. Frontiers in Pharmacology, 7, 469. https://doi.org/10.3389/fphar.2016.00469
Marques, P., Marto, J., Gonçalves, L., Pacheco, R., Fitas, M., Pinto, P., Serralheiro, M.L., Ribeiro, H. (2017). Cynara scolymus L.: A promising Mediterranean extract for topical anti-aging prevention. Industrial Crops and Products, 109(109), 699–706. https://doi.org/10.1016/j.indcrop.2017.09.033
Matyjaszczyk, P., Hoffmann, K., Bryl, W. (2011). Epidemiologia wybranych czynników ryzyka chorób układu krążenia (Epidemiology of selected risk factors for cardiovascular diseases). Przegląd Kardiologiczny, 6(4), 255–262. [In Polish]
Mirek, Z., Piękoś-Mirkowa, H., Zając, A., Zając, M. (2020). Vascular plants of Poland. Annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, Drukarnia Rubin sp.z.o.o.
Mittal, B., Meenakshi, D., Sharma, A., Gothecha, K.V. (2012). Phytochemical & pharmacological activity of Rauvolfia serpentina – a review. International Journal of Ayurvedic and Herbal Medicine, 2(3), 427–434.
Noskowicz-Bieroniowa, H. (2006). Z sercem do ziół (With a heart for herbs). Kraków: Wydawnictwo Emilia. [In Polish]
Nowak, G. (2009). Surowce roślinne stosowane w chorobach układu krążenia i serca (Plant materials used in cardiovascular and heart diseases). Herba Polonica, 55(2), 100–120. [In Polish]
Ożarowski, A., Jaroniewski, W. (1987). Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowania (Medicinal plants and their practical applications). Warszawa: Wydawnictwo IWZZ. [In Polish]
Palmieri, L., Veronesi, G., Corrao, G., Traversa, G., Ferrario, M.M., Nicoletti, G., Di Lonardo, A., Donfrancesco, C., Carle, F., Giampaoli, S. (2018). Cardiovascular diseases monitoring: lessons from population-based registries to address future opportunities and challenges in Europe. Archives Public Health, 76, 31. https://doi.org/10.1186/s13690-018-0283-3
Pan, C., Huo, Y., An, X., Singh, G., Chen, M., Chen, Z., Pu, J., Li, J. (2012). Panax notoginseng and its components decreased hypertension via stimulation of endothelial-dependent vessel dilatation. Vascular Pharmacology, 56, (3–4), 150–158. https://doi.org/10.1016/j.vph.2011.12.006
Pizzorno, J.E., Murray, M.T., Joiner-Bey, H. (2015). The Clinician’s Handbook of Natural Medicine, 3rd ed. Churchill Livingstone: Elsevier. https://doi.org/10.1016/C2010-0-67298-1
Podbielkowski, Z., Sudnik-Wójcikowska, B. (2003). Słownik roślin użytkowych (Dictionary of crop plants). VI ed. Warszawa: PWRiL. [In Polish/Latin/English/French/German/Russian]
POWO, (2021). Plants of the World Online, Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. http://www.plantsoftheworldonline.org/Retrieved 14 October 2021.
Rathod, J.D., Pathak, N.L., Patel, R.G., Jivani, N.P., Bhatt, N.M. (2011). Phytopharmacological properties of Bambusa arundinacea as a potential medicinal tree: An overview. Journal of Applied Pharmaceutical Science, 1(10), 27–31.
Reveal, J.L. (2007). Classification of extant Vascular Plant Families – An expanded family scheme. http://www.plantsystematics.org/reveal/pbio/fam/vascplfam.html.
Rogowska, M, Giermazaik, W. (2018). Wpływ roślin leczniczych na farmakokinetykę i metabolizm leków syntetycznych (Effect of medicinal plants on the pharmacokinetics and metabolism of synthetic medicines). Postępy Fitoterapii, 19(4), 274–282. [In Polish] http://dx.doi.org/10.25121/PF.2018.19.4.274
Romero, M., Toral, M., Gómez-Guzmán, M., Jiménez, R., Galindo, P., Sánchez, M., Olivares, M., Gálvez, J., Duarte, J. (2016). Antihypertensive effects of oleuropein-enriched olive leaf extract in spontaneously hypertensive rats. Food and Function, 7(1), 584–593. http://dx.doi.org/10.1039/c5fo01101a
Senderski, M.E. (2016). Prawie wszystko o ziołach. Seria Mądrość Natury (Almost everything about herbs. The Wisdom of Nature series), 3 ed. Podkowa Leśna: Wydawnictwo Mateusz E. Senderski. [In Polish]
Shatoor, A.S. (2013). In vivo hemodynamic and electrocardiographic changes following Crataegus aronia syn. Azarolus L administration to normotensive Wistar rats. Saudi Medical Journal, 34(2), 123–134.
Sroka, O.G.F. (1988). Poradnik ziołowy (Herbal tutorial). Warszawa: Wydawnictwo IWZZ. [In Polish]
Stevens, P.F. (2001). Angiosperm Phylogeny Website, Version 14, July 2017 [and more or less continuously updated since]. http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/.
Świejkowski, L. (1990). Rośliny lecznicze i przemysłowe: klucz do oznaczania (Medicinal and industrial plants: the key to marking). Warszawa: Wydawnictwo Libra. [In Polish]
Szot-Radziszewska, E. (2005). Sekrety ziół. Wiedza ludowa, magia, obrzędy, leczenie (Secrets of herbs. Folk knowledge, magic, rituals, treatment). Warszawa: Wydawnictwo TRIO. [In Polish]
Szweykowska, A., Szweykowski J. (2003). Słownik botaniczny (Botanical dictionary). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna. [In Polish]
Wang, J., Xiong, X., Feng, B. (2013). Effect of Crataegus usage in cardiovascular disease prevention: an evidence-based approach. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2013, 149363. http://dx.doi.org/10.1155/2013/149363 1-16
Wojtyniak, K., Szymański, M., Matławska, I. (2013). Leonurus cardiaca L. (Motherwort): a review of its phytochemistry and pharmacology. Phytotherapy Research, 27(8), 1115–1120. http://dx.doi.org/10.1002/ptr.4850
Xiong, X., Yang, X., Liu, Y., Zhang, Y., Wang, P., Wang, J. (2013). Chinese herbal formulas for treating hypertension in traditional Chinese medicine: perspective of modern science. Hypertension Research, 36(7), 570–579. http://dx.doi.org/10.1038/hr.2013.18
Zampieron, E. (2017). Horse chestnut (Aesculus hippocastanum) for venous insufficiency. International Journal of Complementary and Alternative Medicine, 5(3), 00153. https://doi.org/10.15406/ijcam.2017.05.00153
